دانلود تحقیق مقاله موانع توسعه بهره وری در ایران

مقاله موانع توسعه بهره وری در ایران یک مقاله کامل تنظیم شده در ۲۶ صفحه است که دارای عناوین مختلفی می باشد .

برخی عناوین مقاله موانع توسعه بهره وری در ایران

• اهميت بهره وري
• تعاريف بهره وري
• توسعه بهره وري و موانع آن
• چند شاخص مهم اندازه گيري بهره وري
• بهره وري نيروي كار ( Labour Productivizy )
• بهره وري سرمايه  ( Capital Productivity )
• شاخصهاي مربوط به سود آوري و برگشت سرمايه
• اخصهاي بهره وري كل ( Total Productivity )
• موانع سياسي / فرهنگي
• قوانين و مقررات
• نظام آماري و اندازه گيري بهره وري
• سياست هاي اقتصادي دولت

برخی توضیحات تحقیق موانع توسعه بهره وری در ایران

اهميت بهره وري

در شرايطي كه دستيابي به منابع هر روزه سخت تر و گران تر مي شود ، از بين رفتن انحصارها و حمايتهاي دولتي رقابت شديد دربازارهاي جهاني و فرآيند جهاني شدن ، سازمانها را از هر سو تحت فشار قرار مي دهد . افزايش بهره وري يكي از بهترين راهكارهايي است كه مي تواند بقاء سازمانها را حفظ كند .

تلاش براي بهبود بهره وري تلاش براي زندگي بهتر افراد و جامعه است . بهره وري ، نقش كليدي در تمامي ابعاد اجتماعي ، اقتصادي و فرهنگي جامعه دارد وارتقاء آن دركشور نيازمند آگاهي ، مشاركت تمامي اقشار جامعه ، در كنار خواست و اراده سياسي و برنامه اقتصادي مناسب از سوي حكومت و دولت است .

منافع كوتاه مدت و بلند مدت بهره وري مانند افزايش توليد ، افزايش صادرات ، بهبود كيفيت ، افزايش رفاه عمومي ، كاهش بيكاري و … در تمامي دنيا به اثبات رسيده است .

تعاريف بهره وري

معمول ترين تعريف بهره وري (( ارزش ستاده به داده )) مي باشد . افزايش سطح توليد و خدمات يا بهبود كيفيت و يا اينكه در سطح توليد ،كيفيت استفاده كمتر از منافع و يا انجام هر دوي اين كار .

تعريف سازمان همكاري اقتصادي اروپا ( OEEC)  : (( بهره وري حاصل كسري است كه از تقسيم مقدار يا ارزش محصول بر مقدار ارزش يكي از عوامل توليد بدست مي آيد . بدين لحاظ مي توان از بهره وري سرمايه  مواد اوليه ونيروي كار صحبت كرد . ))

تعريف سازمان بين المللي كار ( ILO ) : (( بهره وري عبارت است از نسبت ستاده به يكي از عوامل توليد ( زمين ، سرمايه ، نيروي كار و مديريت ) . ))

تعريف آژانس بهره وري اروپا (EPA ) : (( بهره وري درجه استفاده مؤثر از هر يك از عوامل توليد مي باشد . )) تعاريف متعددي ديگري از سوي سازمانها و محققين ارائه شده است كه مي توان يكي از عناصر مشترك آن را استفاده بهينه از منابع دانست . اما جنبه ديگري كه به آن اهميت بسياري به آن داده اند جنبه فرهنگي و اعتقاد و ايمان فراگير يك جامعه به افزايش بهره وري است . (( حداكثر استفاده از منابع فيزيكي ، نيروي انساني و ساير عوامل به روشهاي علمي به طوري كه بهبود بهره وري به كاهش هزينه هاي توليد ، گسترش بازارها ، افزايش اشتغال و بالا رفتن سطح زندگي همه آجاد ملت منجر شود . )) تعريفي است كه سازمان بهره وري ژاپن (IPC )  ارائه كرده است و به نظر كاملترين تعريف از    بهره وري مي رسد .

بهره وري صرفا به معناي افزايش توليد نيست . رويكرد اقتصادي بهره وري مطرح مي كند كه از آنجا كه محصول يا ستانده تابع عواملي مانند سرمايه و نيروي كار ، تعميرات تكنولوژي و … است مي بايد براي اندازه گيري سطح بهره وري تمامي اين عوامل را در نظر گرفت . نگرشهاي ديگري وجود دارد كه عوامل فرهنگي و عواملي كه مستقيما در هزينه هاي توليد مشخص نيستند در اندازه گيري بهره وري منظور مي كنند .

بهره وري امروز يك نگرش اقتصادي ، فني و فرهنگي نسبت به توليد است ، كه در آن انسان فعاليتهاي خود را هوشمندانه وخردمندانه انجام مي دهد تا بهترين نتيجه را با كمترين هزينه و در مدت زمان كم بدست آورد . گرچه بهره وري را بصورت كلاسيك بيشتر در امور اقتصادي تعريف كرده اند ولي مي توان مفهوم بهره وري را در همه امور زندگي روزمره تا چرخه عظيم صنعت در نظر گرفت .

توسعه بهره وري و موانع آن

(( در دهه گذشته بهره وري كل عوامل ، به دليل رشد منفي بهره وري سرمايه ، نقشي در تامين رشد اقتصادي كشور نداشته است . ))

(( در ميان ۱۸ كشور عضو  ( APO )  ( سازمانه بهره وري آسيا )) ايران در رده هفدهم از نظر ميزان بهره وري كل عوامل قرار دارد . ))

(( براي كاهش نرخ بيكاري ، نياز به تحقق رشد اقتصادي حداقل ۸ درصدي در طول برنامه چهارم توسعه داريم ، حدود ۳/۳۱ درصد اين رشد از طريق افزايش بهره وري كل عوامل مي بايد تأمين شود . ))

جملات فوق بخشي از سخنان رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي  متولي برنامه ريزي توسعه كشور ، در چهارم خرداد ۱۳۸۳ مي باشد . مطالب عنوان شده بيانگر وضعيت بد بهره وري دركشور مي باشد و همچنين نشان دهنده اهميت اين موضوع براي آينده و توسعه اقتصادي ايران مي باشد .

افزايش بهره وري دركشورهاي پيشرفته صنعتي بيشتر در نتيجه توسعه سيستمهاي مديريتي بوده است تا افزايش كمي عوامل كار و سرمايه در جريان توليد . پايين بودن سطح بهره وري كه از ويژگيهاي غالب كشورهاي كمتر توسعه يافته است ناشي از عوامل مختلف تأثير گذار بر بهره وري است كه تعدادي از اين عوامل خارج از كنترل اين جوامع و پاره اي قابل چاره جويي و كنترل است .

ساختار نظام اقتصادي و اداري فعلي ايران جوابگوي نيازهاي آتي كشور خصوصادر جهت توسعه بهره وري نيست و بايدتغييرات اساسي درنگرشها ، سياستها ، ساختارها و نظامهاي مديريتي كشور بوجود آورد . زيرا بهره وري يك تفكر و نگرش مبتني بر بالا بردن توان آفرينش ، قدرت خلاقيت و ميزان انعطاف پذيري و تلفيق جامعه و سازمانها با تحولات اقتصادي ، علمي و فني جهان مي باشد افزايش بهره وري به اشكال گوناگون مي تواند صورت بگيرد ، از تغيير عملكرد يك قطعه كوچك در جريان توليد ، تغيير در نحوه استفاده از مواد ، تغيير فرآيند توليد ، تغيير در طرح تا تغيير در شيوه هاي بازاريابي و فروش يا شيوه برنامه ريزي و نگرش استراتژيك و نحوه كارگزيني و … ، به نحوي كه حركت به سوي وضعيت بهتر انجام شود .

سازمان بهره وري آسيا ( APO )  معتقد است عوامل زير بر بهره وري تأثير اساسي دارد :

• عوامل بين المللي : تحولات تكنولوژيكي ، قراردادها و استانداردهاي بين المللي ، روندهاي اقتصادي ، اتحاديه هاي دو جانبه و چند جانبه .
• عوامل كشوري : هنجارهاي اجتماعي و فرهنگي ، ثبات سياسي ، سياست تكنولوژيكي ، روند اقتصادي و سياستهاي سرمايه گذاري ، ساختار هاي صنعتي
• عوامل سازماني : محصولات ، تكنولوژيكي ، روشهاي كار ، فرهنگ كار ، روش و ارزشها و بينش مديريت
• عوامل فريد : بينش ، دانش و مهارتها ، ارزشها و انگيزه ها

عوامل ذكر شده در بالا مي توانند در جهت افزايش بهره وري باشند و هم در جهت منفي ، مانع حركت بهره وري در هر جامعه اي شوند .

همانگونه كه مطالعات توسعه بر اساس تقسيم بندي سياسي ، اقتصادي ، اجتماعي انجام      مي گيرد مي توان موانع توسعه بهره وري را هم بگونه اي كه مدل APO  راهم درنظر بگيرد ، به دو بخش اقتصادي / سياسي و فرهنگي / اجتماعي تقسيم كرد . پيش از بررسي موانع توسعه بهره وري در ايران مي بايد چند شاخص اندازه گيري بهره وري مورد بررسي قرار گيرد .

چند شاخص مهم اندازه گيري بهره وري

اندازه گيري و سنجش تغييرات حاصل در ميزان بهره وري در يك جامعه با تعيين شاخصهاي آن جامعه حاصل مي شود . شاخصهاي بهره وري از فرمول عمومي تعريف    بهره وري يعني نسبت خروجيها به ورودي ها يا نسبت ستانده ها به داده ها درمقاطع زماني مشخص تشكيل شده و در قالب شاخصهاي بهره وري كمي و در سطوح مختلف كارگاه ، بنگاه اقتصادي ، كل اقتصاد … طبقه بندي ، تعريف و اندازه گيري مي شود .

كاهش تصدي گري – خصوصي سازي

دليل پايين بودن بهره وري در سازمانهاي دولتي ، نحوة اداره و ضعف مديريت است .

همچنين بزرگ بودن دولت به نحوي كه بيش از ۱۵ ميليون نفر بطور مستقيم ياغير مستقيم در سازمانها ، ارگانها و شركتهاي وابسته به دولت (حكومت ) كار مي كنند . و اينكه اكثر صنايع بزرگ و كوچك دراختيار وتحت مالكيت و اداره دولت مي باشد از آنجا كه مي دانيم با افزايش سطوح سازماني ، سطح كنترل كاهش مي يابد . دولت تصميم به كاهش مسئوليت هاي خود و واگذاري بخشهاي مختلف صنعت و خدمات به بخش خصوصي گرفت ، به شكلي كه كارايي آنها افزايش يابد .

اما به عقيده بسياري از كارشناسان سياسيت خصوصي سازي يا به زعم عده اي اختصاصي سازي به شكست انجاميد . ما در اينجا قصد علل شكست آنرا نداريم ولي به چند نكته به طور اجمالي اشاره مي كنيم :

• در تحقيقي ۱۰ ساله كه درطي دهه ۱۹۸۰ در كره جنوبي انجام گرفت ، مشخص شد رابطه خاصي ، بين خصوصي سازي و بهره وري وجودندارد . ولي خصوصي سازي مي تواند به عنوان عاملي در كنار ساختار بازار ، قوانين و مقررات ، برنامه هاي پولي و مالي دولت اثرات منفي و يا مثبت بربهره وري ، شركتها بگذارد .
• از مهمترين دلايل شكست خصوصي سازي جداي از ساختار ناقص بازار ، نحوه واگذاري ها و عدم نظارت صحيح برآن در صنايع مختلف بود . بسياري از شركتها از وزارتخانه اي به بانكها يا بنيادها واگذار شد و عملا روند مثبتي در نحوه مديريت اين سازمانها روي نداد .

در واگذاري طرحهاي كوتاه مدت اعم از عمراني يا توليدي نيز مانند خصوصي سازي همين اتفاق افتاد ، نمونه هايي مانند سد كرخه ، طرح توسعه نيشكر خوزستان تا طرحهاي كوچك تري مانند بازسازي تونل كندوان نمونه هاي بارز ضعف مديريت دولتي درواگذاري طرحها به بخشهاي به اصطلاح خصوصي است .

در رابطه با اهميت كاهش تصدي گيرهاي دولت نيز نكته قابل طرح است :

• هر اندازه سازمان بزرگتر شود ، موانع ارتباطات داخلي ، تك هدفي و دستيابي به نتايج گسترده تر خواهدشد . علاوه بر آن هرچه از عمر يك سازمان بگذرد ، عادات ،گرايشها و اعتقادات ثابتي شكل ميگيرند كه ساخت انعطاف ناپذيري را به خود ميگيرد و در برابر تغييرات بشدت مقاومت مي كنند ، فرآيندهاي كاري و تصميم گيري در آن كند مي شود ، خلاقيت و ابتكار كاهش مي يابد ، نياز به برنامه ريزي بلند مدت و استراتژيك حس نخواهد شد . در پي فرصتهاي جديد نخواهد بود . همچنين تعداد سطوح سازماني در ساختار يك سازمان بر روي بهره وري آن مؤثر است .مسلم است هر اندازه سطوح سازماني بيشتر باشد ، هزينه ها زياد تر خواهد بود .

این ها فقط بخشی از متون این مقاله و تحقیق و پروژه به صورت پراکنده و ناقص می باشد ، برای دانلود تحقیق ، دانلود مقاله ، دانلود پروژه به صورت کامل لطفا آن را خریداری نمایید. ( بالای صفحه )