تاریخ انتشار | 14 مارس 2022 |
---|---|
فرمت فایل | ورد ـ word ـ قابل ویرایش |
تعداد صفحات | 33 صفحه |
این تحقیق مقاله دارای موضوعاتی همچون مقدمه تحلیل نتیجه گیری و … می باشد و در ۳۳ صفحه تنظیم شده است و دارای پسوند ورد word قابل ویرایش است
اين مقاله به روش پژوهش در حوزه پژوهش در عمليات اختصاص دارد. در اين مقاله كليات روش پژوهش مدنظر قرار ميگيرد و از جزئيات فنون سخني به ميان نميآيد و خواننده ميتواند براي مطالعه بيشتر در زمينه فنون پژوهش در عمليات، به موضوعات مربوط مراجعه كند. آنچه كه در اين مقاله مورد تأكيد است انواع پژوهش و خصوصيات آنان در حوزه پژوهش در عمليات است و روشهاي جمعآوري دادهها، آزمونهاي آماري و مهارتهايي كه هر پژوهشگر بايد كسب نمايد شرح داده نميشوند و به جاي آن ابزار اصلي پژوهش در عمليات، مدلها، مورد بررسي قرار ميگيرند.
در يك دستهبندي عمومي، اگر پژوهش براي حل مسائل مشخص و موجود انجام شود نوع پژوهش از جهت خروجي، كاربردي خواهد بود و اگر توسعه تئوريها و روشهاي عمومي براي توليد دانش هدف باشد نوع پژوهش، محض خواهد بود.
با هدف تدوين روش پژوهش براي پژوهش در عمليات، در اينجا دستهبندي عمليتري از انواع پژوهش در پژوهش در عمليات ارائه ميكنيم. در اين دستهبندي سه نوع پژوهش قابل تشخيص است؛
در حل مسائل واقعي، متخصص پژوهش در عمليات با مسئلهاي مربوط به يك عمليات در حال اجرا روبروست. صرفنظر از اينكه مشكل چه باشد و چگونه توسط سفارشدهنده مطرح شده باشد ممكن است از ديدگاه پژوهش در عمليات ناشناخته بوده، و به درستي تعريف نشده باشد يا چيزي به غير از آنچه باشد كه مدنظر سفارشدهنده است. بنابراين تعريف مسئله در اين نوع پژوهش از اهميت بالايي برخوردار است. واقعي بودن مسئله ضرورت دقت در تعيين مفروضات، جمعآوري دادهها، تعيين پارامترها و روابط و تدوين اهداف عمليات و شاخصهاي اثربخشي را دوچندان مينمايد. عوامل اشاره شده نقش تعيينكنندهاي در تعريف مسئله و دستيابي به راهحل دارند. راهحل پيشنهادي در حل مسائل واقعي زماني ارزشمند است كه بتواند در عمل پياده شود. يعني تطبيق و تعديل راهحل پژوهش به شكلي كه به راهحل عملياتي و واقعي منجر شود بسيار مهم است.
مسائل كلاسيك، مسائلي هستند كه به دليل تشابه در بسياري از عمليات مختلف، پژوهشهاي متعدد براي ارائه راهحل و دارا شدن سابقه علمي در كتابها و مقالههاي مربوط به پژوهش در عمليات، به شكل كلاسيك در آمدهاند. مسئله فروشنده دورهگرد۱، مسئله مسيريابي وسايل ترابري۲، مسائل برش و چيدمان۳، تعادل خط مونتاژ۴، مسئله زمانبندي خدمه پرواز۵، مسئله تخصيص مضاعف۶ و زمانبندي كارگاهي۷ از مسائل كلاسيك به شمار ميآيند. اين مسائل كاملاً شناخته شده هستند. اهداف، شاخصهاي اثربخشي، محدوديتها و قيود، پارامترها و مفروضات هر يك از مسائل كلاسيك مشخص و روشن هستند. خصوصيات راهحل، مشخص و به صورت مستقيم قابل كاربرد در موارد واقعي هستند. نيازي به جمعآوري دادههاي واقعي نيست و داده هاي فرضي كه به شرايط واقعي اين نوع مسائل شبيه باشد كفايت ميكند. در حل اين نوع مسائل، پژوهشگر با توسعه مدلي از مسئله، روش حل مسئله يا هر دو روبروست.
در توسعه تئوريها يا فنون عمومي، حل مسئله واقعي يا كلاسيك مدنظر نيست بلكه پژوهشگر قصد دارد تئوريهاي جديدي را در قالب قضايا و روابط براي مفاهيم، اصول و فنون موجود بيان دارد يا فن جديدي را براي استفاده در حل مدلها ابداع نمايد. در اينجا هدف، كاربرد نتايج پژوهش در حل مسائل نيست (اگر چه ممكن است از آنها استفاده شود) بلكه توليد دانش در حوزه پژوهش در عمليات است. در اين نوع پژوهش، پژوهشگر با تعريف مسئله، جمعآوري دادهها، مدلسازي و كاربرد نتايج حل مدل روبرو نيست و بنابراين روش پژوهش، متفاوت و كمتر قابل مستندسازي خواهد بود.
همانطور كه مشاهده ميشود روش پژوهش در هر دسته متفاوت از ديگر دستهها خواهد بود. دسته اول و دوم براساس تعاريف، پژوهش كاربردي هستند اما ممكن است پژوهشهاي دسته اول منجر به انجام پژوهشهاي دسته دوم و سوم و پژوهش دسته دوم منجر به پژوهش دسته سوم گردد. پژوهش در دسته سوم، پژوهش از نوع محض است. در ادامه روش پژوهش در اين دستهها شرح داده ميشوند.
مسئله عبارتست از فاصله بين آنچه كه ميخواهيم وجود داشته باشد و آنچه كه در عمل وجود دارد. در استخراج مسئله سه مرحله (۱) شناسايي مسئله،(۲) تعريف مسئله و (۳) تنظيم صورت مسئله بايد طي شود.
با توجه به تعريف واژه مسئله، براي شناسايي مسئله بايد دو موضوع تعريف شوند؛ خواستهها و واقعيتها. آْرمانها و اهداف عمليات يا سيستم دربردارنده آن عمليات، خواستههايي هستند كه درك مشتركي از چگونگي شرايط مطلوب براي سفارش دهنده و تحليلگر مسئله ارائه ميكنند. واقعيتها شرايط فعلي را بيان ميدارند. خلأ بين خواستهها و واقعيتها مسئله را تشكيل ميدهد. به عنوان مثال يكي از آرمانهاي يك كارخانه توليدي دستيابي به ۱۰۰۰۰ واحد پول سود در سال است اما در شرايط فعلي سود در سطح ۷۰۰۰ واحد پول در سال ميباشد. اختلاف بين شرايط فعلي و آرماني از جنبه سود كارخانه موجب پديد آمدن مسئله شده است. شكل ۲ اين مطلب را نشان ميدهد:
وقتي مسئله شناسايي شد ميتوان آن را تعريف نمود. شناسايي و تعريف مسئله يكي نيستند. تا زماني كه علل بروز مسئله روشن نباشد نميتوان آن مسئله را حل كرد. كار تعريف مسئله همانند كار فرضيهسازي يك دانشمند يا تشخيص بيماري توسط يك پزشك است. دانشمند با مشاهده يك پديده فرضيهاي را فرموله كرده و سپس آزمايشهايي را براي تست فرضيه خود طراحي ميكند. پزشك علايم بيماري را مشاهده نموده، علل ممكن بيماري را مشخص كرده و سپس آزمايشهايي را براي تست هر يك از علل انجام ميدهد. در تعريف مسئله نيز تحليلگر سيستم ابتدا مسئله را شناسايي نموده، علل ممكن را فهرست نموده و سپس هر يك از علل را از طريق مصاحبه با كاربران و مطالعه سيستم موجود بررسي ميكند. بنابراين با شناسايي علل بروز مسئله، مسئله تعريف ميشود. علل ممكن بروز مسئله را ميتوان در قالب نمودار علت و معلول، همانند شكل ۳ بيان نمود.
در نمودار علت و معلول، خطوط افقي نشانه۸ (يا معلول) و خطوط كج علت۹ هستند. مسئله نشانه اصلي يا اوليه۱۰ و بقيه خطوط افقي نشانه ثانويه۱۱ هستند. همانطور كه مشاهده ميشود در تعريف مسئله، ابتدا مسئله اوليه شناسايي ميشود. سپس علل ممكن (كه در مستطيلها آمدهاند) در نظر گرفته ميشوند. براي هر يك از علل نيز نشانههاي ثانويه بيان شدهاند و براي هر يك از آنها علت ثانويهاي ذكر شده است. بنابراين در يك مسئله علل مختلفي ميتوانند وجود داشته باشند كه همه آنها از طريق پژوهش در عمليات نميتوانند پاسخ داده شوند. به عنوان مثال نبود انگيزه در كارگران و فرسوده بودن ماشينآلات از جمله عللي هستند كه تخصصها يا مهارتهاي ديگري را ميخواهد يا بستگي به خواست و تصميم مديريت دارد.
بررسي علت و معلولي انجام شده در تعريف مسئله ناشي از رويكرد سيستمي پژوهش در عمليات است كه با ذهن باز۱۲ مسئله را مورد تحليل قرار ميدهد. با اين رويكرد، علل ممكن براي مسئله بررسي شده و سپس نتيجه گرفته ميشود كه آيا پژوهش در عمليات ميتواند به برخي از آنها پاسخ دهد يا خير. ممكن است بعد از انجام اين مرحله، اين نتيجه حاصل شود كه مباحث ديگري غير از پژوهش در عمليات بايد به مسئله پاسخ دهند.
تا اينجا علل و نشانهها براساس مشاهده، تجربه و حدس در قالب نمودار علت و معلول فهرست شدهاند اما اينكه كدام يك از علل و نشانهها وجود دارند؟ ميزان و نوع تأثير هر يك چيست؟ براي هر يك به چه تخصص، مهارت و اقداماتي نياز است؟ و كدام يك داراي اولويت بيشتر براي بررسي هستند نيازمند پژوهش بيشتر است.
اين پژوهش بايد شامل جمعآوري دادههاي كمي و كيفي در خصوص نشانهها، بررسي ميزان تأثير در علت و نشانه سطح بالاتر از طريق تحليل كمي و كيفي يا تعريف و آزمون فرضيهها و اولويتبندي اهميت و ضرورت حل هر يك از علل باشد.
نتيجه اين پژوهش بايد فهرستي از علل باشد كه به صورت هدف بيان شدهاند به همراه اولويت اهميت و تأثير، تخصص و مهارتهاي مورد نياز و اقداماتي كه بايد صورت پذيرد. بعنوان مثال اگر در نتيجه اين پژوهش مشخص شود كه بالابودن درصد ضايعات و دورريز بخش مهمي از هزينهها را به خود اختصاص داده و در اولويت اول بررسي قرار گيرد نياز به تخصصهايي مانند مهندس ماشينآلات، روانشناس، مهندس فرايند ساخت و توليد، مهندس طراح قالب و متخصص پژوهش در عمليات خواهيم داشت تا بتوانيم زواياي مختلف اين علت را (كه در بخش تعريف مسئله در قالب نشانهها بيان شدهاند) بررسي كرده و علل ثانويه مربوط به آن نشانههاي ثانويه را برطرف نماييم. اقداماتي كه در اين زمينه بايد صورت گيرد ممكن است شامل تعويض يا تعمير بخشي از ماشينآلات، كنترل كيفيت مناسب، افزايش انگيزش در كارگران، طراحي مجدد قالبها و بهبود فرايند ساخت و توليد باشد. تعيين اقدامات پس از بررسي و تحليل نشانهها از طريق دادههاي جمعآوري شده و براساس ميزان تأثير هر يك صورت ميپذيرد. علت اصلي همانطور كه اشاره گرديد، بالابودن درصد ضايعات و دورريز بود كه در اينجا به شكل هدف و با عنوان كاهش درصد ضايعات و دورريز مطرح ميگردد زيرا علل عموماً داراي شكل منفي بوده و ماهيت فاعلي ندارند و به همين دليل در قالب اهداف روشن بيان ميشوند. دستيابي به اين اهداف برابر با برطرف شدن علل ميباشد.
و….
این ها فقط بخشی از متون این مقاله و تحقیق و پروژه به صورت پراکنده و ناقص می باشد ، برای دانلود تحقیق ، دانلود مقاله ، دانلود پروژه به صورت کامل لطفا آن را خریداری نمایید. ( بالای صفحه )
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.